به نقل از «فرارو»

«توافق نامکتوب» راهبرد گذران امور یا راهبرد توسعه

تاریخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۳۴۰۵۳

کوروش احمدی در اعتماد نوشت: طی یکی، دو هفته گذشته با موجی از گزارش‌های رسانه‌ای در مورد دور جدیدی از گفتگو‌ها بین ایران و امریکا با هدف نیل به یک «تفاهم» یا «توافق غیرمکتوب» مواجه بوده‌ایم. مقامات ایرانی سخن زیادی در این مورد نگفته‌اند، الا اینکه انجام مذاکرات در مسقط و نیویورک و دوحه را تایید کرده‌اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

مقامات امریکایی نیز به‌طور رسمی تنها مذاکرات در مورد تبادل زندانیان و آزادی‌بخشی از دارایی‌های ایران در عراق را تایید کرده و همزمان مذاکره برای احیای برجام یا توافق موقت مکتوب را رد کرده‌اند. اما سکوت مقامات دو کشور در مورد یک «توافق غیرمکتوب» می‌تواند به معنی تایید ضمنی گزارش‌های موجود باشد.

آنچه که از این گزارش‌ها مستفاد می‌شود، این است که ظاهرا ایران و امریکا بر نوعی تفاهم در مورد «تثبیت وضع موجود و نوعی «آتش‌بس سیاسی» متمرکزند. هدف امریکا از چنین «تفاهمی» می‌تواند جلوگیری از بحران در نقاط تماس و اصطکاک با کمترین هزینه در سیاست داخلی امریکا باشد. هدف کلی ایران نیز می‌تواند حداقلی از تنش‌زدایی با امریکا به موازات تنش‌زدایی با عربستان و دسترسی به منابع ارزی بیشتر باتوجه به شرایط سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور باشد. محیط منطقه‌ای نیز امروز برای این توافق ضمنی مساعد است. تفاهم حاصله با عربستان می‌تواند به «تفاهم» مدنظر با امریکا کمک کند. مواضع اسراییل نیز که بر سیاست داخلی امریکا تاثیر دارد، تاکنون ضدونقیض بوده است. برمبنای گزارش‌های خبری، «توافق نامکتوب» قرار است شامل طیفی از موضوعات شود.

بی‌شک، در گام نخست تمرکز بر تبادل زندانیان و آزادی‌سازی بخشی از سپرده‌های ایران است. سخنگوی وزارت خارجه امریکا در ۱۵ ژوئن رسما آزادسازی ۲.۷ میلیارد دلار از دارایی ایران در عراق را تایید کرد و مدعی شد که استفاده از این مبلغ «تن‌ها برای منظور‌های انسان‌دوستانه مانند غذا و دارو و دیگر اقلام غیرتحریمی» است که «به صورت مورد به مورد» باید توسط امریکا تایید شوند. وی این کار را روالی عادی دانست که از ۲۰۱۸ از دولت ترامپ به بعد انجام می‌شده است. ظاهرا به موازات این گام نخست، موضوعات متنوع دیگری نیز در دستور کار است. گویا سطح غنی‌سازی در ایران اولویت بعدی برای امریکا است.

در این مورد دو گزینه مطرح است: خودداری ایران از غنی‌سازی بالاتر از سطح ۶۰ درصد یا توقف غنی‌سازی در این سطح و بی‌تفاوتی امریکا در مورد غنی‌سازی در سطوح کمتر از آن. از توقف نصب سانتریفیوژ‌های پیشرفته بیشتر نیز صحبت می‌شود. در این رابطه، همکاری بیشتر ایران با آژانس و احیانا اصرار امریکا بر اجرای پروتکل الحاقی توسط ایران می‌تواند فاکتور مهمی باشد. سوال مهم در این رابطه مساله اختلافات ایران و آژانس است که یکی از موانع احیای برجام تا مرداد ۱۴۰۱ بود. سوال این است که آیا آژانس در مورد سوالات خود راجع به سایت‌های مورد نظرش و نیز نصب ادوات نظارتی انعطاف خواهد داشت یا خیر. در این رابطه، همکاری اخیر بین ایران و آژانس می‌تواند امیدبخش باشد. ظاهرا طیفی دیگر از موضوعات مانند ادعای کمک نظامی ایران به روسیه در جنگ اوکراین، «حمله گروه‌های نیابتی» به نیرو‌های امریکایی در منطقه، امنیت دریایی، کاهش سطح تنش بین ایران و اسراییل در مناطقی، چون سوریه و... نیز در دستور کار است.

فرض این است که امریکا متقابلا تحریم‌ها را تشدید نکند، نسبت به آزاد‌سازی مقادیر بیشتری از دارایی‌های ایران اقدام کند و در اعمال تحریم‌های موجود کمتر سخت‌گیری کند و برای مجازات خریداران نفت ایران و توقیف نفتکش‌های حامل نفت ایران اقدام نکند. البته واقعیت این است که طی بیش از ۱۸ ماه گذشته، به ویژه بعد از بحران سوخت ناشی از جنگ اوکراین این امر تا حدودی محقق شده است. همچنین، به خاطر عدم اِعمال سخت‌گیرانه تحریم‌ها طی این دوره ریسک‌پذیری خریداران نفت ایران نیز بیشتر و مشکلات بیمه و ترابری به نسبت کمتر شده و به این دلایل صدور نفت ایران به بیش از دو برابر دوره ترامپ رسیده است. خواسته‌های دیگر ایران می‌تواند شامل خودداری غرب از توسل به «مکانیسم ماشه» و رفع محدودیت‌های موشکی در اکتبر امسال و... باشد. (البته امکان استفاده از مکانیسم ماشه تا اکتبر ۲۰۲۵ وجود خواهد داشت).

در ارزیابی این «توافق نامکتوب» سوال اساسی این است که حکومت ما به دنبال چیست. اگر صرفا به دنبال بقا و کسب حداقلی برای گذران امور باشیم، چنین «توافق نامکتوبی» می‌تواند تنها به صورت محدود و موقت کارگشا باشد. اخیرا رییس سازمان انرژی اتمی گفته است: «غنی‌سازی‌های با خلوص بالا برای این صورت گرفته است تا تحریم‌ها لغو شوند.»، اما ظاهرا ارزیابی امریکا این است که مقامات ایرانی تصمیمی برای ساخت بمب نگرفته و نخواهند گرفت و واکنش چندانی به غنی‌سازی‌های بالا نشان نداده است. اینکه تصور کنیم که راهی جز بسنده کردن به «راهبرد گذران امور» وجود ندارد، تصور نادرستی است که نهایت آن شکست راهبردی خواهد بود.

هدف باید «راهبرد توسعه» باشد که بدون عادی‌سازی روابط اقتصادی ایران با جهان، سرمایه‌گذاری‌های مشترک، عادی شدن همکاری‌های بانکی، لغو تحریم سوییفت و... ممکن نخواهد بود. کشور نیاز به ایجاد اشتغال، افزایش بهره‌وری، انجام سرمایه‌گذاری‌های معوق، بازسازی زیرساخت‌ها، مبادلات با جهان با ارزش افزوده بالا و... دارد که با فروش نفت در برابر اقلام تحریمی یا غیرتحریمی ممکن نخواهد بود. تنها یکی از پیش‌شرط‌ها برای این منظور احیای چیزی مانند برجام است. یعنی اگر مثلا ارزش عدم اشاعه برجام به دلیل کوتاهی در احیای به‌موقع آن منتفی شده باشد، هدف باید بازسازی بهینه آن باشد، نه اکتفا به حداقل‌ها برای گذران چند روزه از طریق یک «توافق نامکتوب» که عمر آن نیز لاجرم نمی‌تواند از یکی، دو سال تجاوز کند و بر عنصر بی‌ثباتی مزمن نیز که مخل امور است، فائق نخواهد آمد.

منبع: فرارو

کلیدواژه: قیمت طلا و ارز قیمت موبایل نفت ایران غنی سازی تحریم ها گزارش ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۳۴۰۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تعاملات اقتصادی و سیاسی ایران با کشورهای دوست راهبرد برد- برد است

به گزارش حوزه سیاست و اقتصاد خبرگزاری تقریب، محمد مخبر عصر شنبه در حاشیه دومین اجلاس بین المللی ایران و آفریقا در دیدار «کنستانتینیو چیونگا» معاون رییس جمهور زیمباوه با اشاره به ظرفیت‌های بسیار زیاد دو کشور برای تأمین و گسترش همکاری های فی مابین افزود: تعاملات اقتصادی و سیاسی جمهوری اسلامی ایران با کشورهای دوست و جهان براساس راهبرد برد-برد است.

معاون اول رئیس جمهور تبادلات علمی و دانشجویی، توسعه حمل و نقل و حل مسائل مالی و بانکی برای تسهیل روابط بخش خصوصی دو کشور را از دیگر زمینه های همکاری های ایران و زیمباوه برشمرد و تأکید کرد: دو کشور باید با ارزهای ملی خود تعاملات اقتصادی انجام دهند و نیاز به ارز کشور سوم که دشمن مشترک دو ملت هم است، وجود ندارد و در این راستا باید برنامه مشترک و جامع ۱۰ ساله همکاری دو کشور تهیه و پیگیری و همچنین تفاهم نامه‌ها و قراردادهای امضا شده هر چه سریع‌تر اجرایی و عملیاتی شود.

کنستانتینو چیونگا معاون رییس جمهور زیمباوه نیز با اشاره به توسعه روابط دیپلماتیک دو کشور از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تأکید کرد: ایران و زیمباوه در یک مسیر حرکت می کنند و با وجود جدایی و مسیر طولانی جغرافیایی، اهداف مشترک بسیار زیادی در برابر نظام سلطه دارند.

وی همچنین با محکومیت حمله رژیم صهیونیستی به کنسولگری ایران در دمشق و تسلیت شهادت سرداران سپاه در این حمله تأکید کرد: تحریم‌های گسترده کشورهای غربی برای از بین بردن استقلال ایران و زیمباوه بوده است اما دو کشور می توانند با تعمیق روابط خود تحریم‌های دشمنان دو ملت را خنثی کنند.

وی همچنین با تأکید بر اجرای ۱۲ تفاهم نامه امضاء شده بین ایران و زیمباوه در دولت سیزدهم تصریح کرد: پیشرفت‌های شرکت های دانش بنیان و بخش خصوصی جمهوری اسلامی بسیار چشمگیر بوده است و به دنبال تقویت زیرساخت های همکاری دو جانبه براساس راهبرد برد-برد و بهره گیری از ظرفیت‌های ایران در زمینه های معدنی، انرژی، سلامت، پزشکی، کشاورزی، آبیاری مدرن و امنیت غذایی هستیم.

انتهای پیام/